Αιτίες και τρόποι αντιμετώπισης της ανεργίας στην Ελλάδα όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά την κρίση του 2010

Abstract

Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (International Labor Organization) πιστεύει ότι στο μέλλον η κατάσταση για τους μακροχρόνια άνεργους και τους αναζητούντες εργασία στις υπερχρεωμένες χώρες θα είναι δύσκολη. Ακόμα και σε 5 χρόνια από τώρα, το ποσοστό απασχόλησης των νέων δεν θα βρίσκεται στα επίπεδα πριν την οικονομική κρίση του 2008. Το οικονομικό κόστος αυτής της εξέλιξης είναι τεράστιο, ειδικά αν υπολογίσει κάποιος τις πιθανές πολιτικές συνέπειες από τον αποκλεισμό μίας ολόκληρης γενιάς από τη συμμετοχή στην οικονομική ζωή μιας χώρας. Η κοινωνική αναγνώριση και καθιέρωση της έννοιας της ανεργίας, συνδέεται πρακτικά, με τη θέσπιση νομικών και διοικητικών διαδικασιών διαχείρισης της χειρωνακτικής εργασίας. Η επέκταση της κοινωνικής ασφάλισης προς την κάλυψη των ανέργων οργανώνεται προοδευτικά από το τέλος του προηγούμενου αιώνα και πιο συστηματικά πλέον μετά την οικονομική κρίση του 1929 και τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το πρόβλημα της ανεργίας στην Ελλάδα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε θεσμικούς παράγοντες και στην νοοτροπία των Ελλήνων και επομένως η καταπολέμησή του απαιτεί την άμεση αλλαγή πολιτικών και κοινωνικών κατεστημένων σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, όπως η προσπάθεια προσέλκυσης επενδύσεων που θα συνεισφέρουν στην ανάκαμψη της ελληνικής αγοράς. Στην Ελλάδα, η κρίση χρέους, η εξασθένηση της ζήτησης στο πλαίσιο αντιμετώπισης του προβλήματος της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και οι σημαντικές διαρθρωτικές παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας επηρέασαν την προσφορά και τη ζήτηση στην αγορά εργασίας και τους συμμετέχοντες σε αυτήν. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η ανεργία είναι μία κοινωνική μάστιγα, η οποία απαιτεί την προσπάθεια όλων μας, για να καταπολεμηθεί. Είναι λοιπόν η ώρα να προβληματιστούμε για την εφαρμογή μέτρων που θα βοηθήσουν στην αποτροπή της δημιουργίας μιας έκρυθμης κατάστασης. Για να αντιμετωπίσουμε την ανεργία έχουμε δύο επιλογές: H μία είναι να παραμείνουμε ανυποψίαστοι, αγκυλωμένοι στα στερεότυπα του 1980, αγνοώντας πεισματικά ότι το μοντέλο ανάπτυξης της χώρας έφτασε στα όριά του. H άλλη επιλογή είναι να δούμε τα πράγματα ρεαλιστικά. Η ελληνική οικονομία αδυνατεί να προσφέρει ευκαιρίες απασχόλησης, ιδιαίτερα στους νέους και στις γυναίκες και πάσχει από χαμηλό ποσοστό κινητικότητας του εργατικού δυναμικού, γεγονός που δυσχεραίνει την εύρεση εργασίας για τους νεοεισερχόμενους στην αγορά. Με την πάροδο του χρόνου, η ύφεση μετατρέπεται ραγδαία σε κρίση απασχόλησης.