Φυσικοθεραπευτική προσέγγιση θεραπείας λεμφοιδήματος

Abstract

Το λεμφικό σύστημα αποτελείται από τα λεμφικά αγγεία και τη ρευστή ουσία-λέμφο. Μπορεί να θεωρηθεί ως σύστημα διοχέτευσης μιας κατεύθυνσης από τον ιστό πίσω στην κυκλοφορία του αίματος και διαιρείται στο επιφανειακό και στο κατώτατο μεσοδερμικό στρώμα και στο εν τω βάθει που ξεκινάει από την περιτονία των μυών. Όσον αφορά τη λέμφο, αποτελείται από τα λεμφοκύτταρα και τη μεσοκυττάρια ουσία. Είναι το υγρό που περιέχεται μέσα στα λεμφαγγεία και τα λεμφογάγγλια και που τελικά αποχετεύεται στο φλεβικό αίμα μεταφέροντας λεμφοκύτταρα, αντισώματα, λεύκωμα και άλλες μεγαλομοριακές ενώσεις που είτε παράγονται είτε εισάγονται παρεντερικώς στους ιστούς καθώς και μικροορανισμούς. Περιέχει λευκά αιμοσφαίρια και κυρίως λεμφοκύτταρα και έχει τρεις βασικές λειτουργίες. Είναι οργανωμένο είτε σε όργανα με λεπτή κάψα είτε σε διάχυτες αθροίσεις λεμφανοειδικού ιστού τα οποία ταξινομούνται σε κεντρικά η πρωτογενή και σε περιφερικά ή δευτερογενή λεμφικά όργανα. Καλύπτει ολόκληρο το σώμα και πρωταρχική λειτουργία είναι η επαναφορά στο αιμοφόρο αγγειακό σύστημα μέρος του υγρού. Μια ακόμη σημαντική λειτουργία του είναι η μεταφορά των λιπαρών συστατικών από το πεπτικό σύστημα προς το κυκλοφορικό, ενώ μια τρίτη λειτουργία του είναι η εμπλοκή του στην άμυνα του ατόμου. Σε περίπτωση ανεπάρκειάς του παρατηρείται οίδημα και μεγάλη διόγκωση της εμπλεκόμενης περιοχής, το λεγόμενο λεμφοίδημα, το οποίο το οποίο χωρίζεται σε 4 στάδια και έχει κάποια χαρακτηριστικά συμπτώματα. Η διάγνωση του λεμφοιδήματος γίνεται με την κλινική εξέταση, τον υπέρηχο, την αξονική τομογραφία και τη λεμφαγγειογραφία. Εάν δεν αντιμετωπιστεί υπάρχει κίνδυνος εμφάνισης επιπλοκών. Η αντιμετώπισή του γίνεται συντηρητικά με αποσυμφορητική θεραπεία, πρόγραμμα ειδικής φυσικοθεραπείας, λεμφική παροχετευτική μάλαξη, διαλείπουσα συμπίεση με αεροθαλάμους, συμπιεστική περίδεση πολλαπλών στρωμάτων, ελαστικές συμπιεστικές κάλτσες και μανίκια, άσκηση – κινησιοθεραπεία και με ενημέρωση και εκπαίδευση. Σε περίπτωση αποτυχίας γίνεται χειρουργική αντιμετώπιση. Μετά από μαστεκτομή εφαρμόζουμε λεμφική μάλαξη, αλλά διάφορες επιπλοκές εμφανίζονται κατά τη διάρκεια του λεμφαδενικού καθαρισμού οι οποίες μπορεί να είναι παροδικές ή μόνιμες.