Η νοσηλευτική παρέμβαση σε ασθενέίς με αορτοστεφανιαία παράκαμψη (CABG)

Abstract

Η επέμβαση αορτοστεφανιαίας παράκαμψης (Coronary Artery Bypass Graft- CABG) είναι μια χειρουργική επέμβαση που αποσκοπεί στην αποκατάσταση της βατότητας της στεφανιαίας κυκλοφορίας σε ασθενείς με προχωρημένη στεφανιαία νόσο. Πρόκειται για την πιο αποτελεσματική αλλά και την πιο επικίνδυνη θεραπευτική επιλογή για την αντιμετώπιση της στεφανιαίας νόσου και ως εκ τούτου υπάρχουν αυστηρές ενδείξεις για την εφαρμογή της. Η τεχνική αναπτύχθηκε στις δεκαετίες του 1960 και 1970, αλλά από την δεκαετία του 80 και έπειτα γνώρισε ευρεία εφαρμογή. Υπάρχουν αρκετές χειρουργικές τεχνικές για την επίτευξη της CABG, οι οποίες διαφέρουν ως προς τις ενδείξεις τους, την τεχνική τους δυσκολία καθώς και τις πιθανές επιπλοκές. Ο σκοπός είναι η λήψη ενός αγγειακού μοσχεύματος από άλλο αγγείο και η αναστόμωσή του με το στεφανιαίο σύστημα σε σημείο που έπεται της απόφραξης. Η CABG θεωρείται μείζονα χειρουργική επέμβαση και ως εκ τούτου μπορεί να παρουσιάσει αρκετά σοβαρές επιπλοκές. Υπάρχει κίνδυνος άμεσα θρόμβωσης του μοσχεύματος ή αιμορραγίας από αυτό, συμβάντα που απαιτούν επείγουσα επανεπέμβαση. Σε μεγάλο μέρος των ασθενών παρατηρούνται καλοήθεις αρρυθμίες και ήπια σημεία καρδιακής ανεπάρκειας, που σπάνια απειλούν την υγεία του ασθενούς αλλά χρειάζονται προσεκτική παρακολούθηση. Εκτός των ειδικών επιπλοκών που σχετίζονται τη φύση της επέμβασης, η CABG μπορεί να προκαλέσει και επιπλοκές από τα υπόλοιπα συστήματα όπως κάθε μείζον χειρουργείο. Τις πρώτες μέρες οι συνηθέστερες επιπλοκές είναι η ατελεκτασία και οι λοιμώξεις του ουροποιητικού ή του αναπνευστικού, ενώ προς το τέλος της πρώτης μετεγχειρητικής εβδομάδας αυξάνεται ο κίνδυνος πνευμονικής εμβολής και διαπύησης των χειρουργικών τομών. Η νοσηλευτική παρέμβαση είναι καίριας σημασίας τόσο προεγχειρητικά όσο και μετεγχειρητικά για τη βελτιστοποίηση της πορείας των ασθενών. Προεγχειρητικά συνίσταται κυρίως στην καθοδήγηση των ασθενών και στην ενίσχυση της προεγχειρητικής αγωγής για τη μείωση του χειρουργικού κινδύνου. Μετεγχειρητικά η βασική ευθύνη των νοσηλευτών είναι η συνεχής παρακολούθηση της κατάστασης του ασθενούς, με σκοπό την έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση των επιπλοκών που αναφέρθηκαν παραπάνω. Χρειάζεται εξειδικευμένη γνώση των κινδύνων που ενέχει η επέμβαση και των συννοσηροτήτων των ασθενών ώστε να γίνεται ορθή εκτίμηση της κατάστασης.