Συγκριτική ανάλυση της αυτό-επίγνωσης των διαταραχών κατάποσης των ατόμων με Νόσο του Πάρκινσον και της επίγνωσης των φροντιστών τους με τη χρήση του εργαλείου SDQ

Abstract

Η Νόσος του Πάρκινσον (ΝΠ) είναι μια από τις πιο κοινές νευροεκφυλιστικές διαταραχές παγκοσμίως και παρουσιάζεται με ποικιλομορφία κινητικών και μη συμπτωμάτων (Jankovic et al., 2008). Η πιο κοινή αιτία θανάτου της ΝΠ είναι η πνευμονία από εισρόφηση, που οφείλεται στη δυσφαγία. Ο όρος δυσφαγία αναφέρεται σε ένα πολυδιάστατο κινητικό και αισθητηριακό σύμπτωμα. Συχνά, δε γίνεται αντιληπτή από τους ασθενείς, ενώ επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στη λειτουργικότητα και κατ’ επέκταση στην ποιότητα ζωής των ασθενών και φροντιστών τους. Συνεπώς, η χρήση ερωτηματολογίων αυτό-αναφοράς είναι απαραίτητη για την πρώιμη ανίχνευση των διαταραχών κατάποσης και τη βέλτιστη θεραπευτική παρέμβαση (Suttrup, 2015). Σκοπός: Ο σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η διερεύνηση της επίγνωσης των διαταραχών κατάποσης των ασθενών και η σύγκριση με τη σκοπιά των φροντιστών τους, καθώς και η επίπτωση των διαταραχών αυτών στη λειτουργικότητα και στην ποιότητα ζωής των ασθενών, με τη χρήση των ερωτηματολογίων MMSE SDQ, , GHQ-12 και BARTHEL-Index. Μέθοδος: Το δείγμα που επιλέχθηκε στην έρευνα αποτελείται από 2 ομάδες, 14 ατόμων συνολικά. Η πρώτη ομάδα αποτελείται από 7 ασθενείς (4 άντρες, 3 γυναίκες) με ΝΠ και δυσφαγία και ηλικιακό εύρος 66-90 ετών και η δεύτερη ομάδα αποτελείται από τους 7 φροντιστές τους (2 άντρες, 5 γυναίκες). Η ερευνητική διαδικασία ξεκίνησε με την υπογραφή της Άδειας Συμμετοχής στην Έρευνα, τη λήψη συνοπτικού ιστορικού και τη Σύντομη Εξέταση της Νοητικής Κατάστασης (MMSE) των ασθενών και των φροντιστών. Ακολούθησε η χορήγηση των υπόλοιπων τριών προαναφερθέντων ερωτηματολογίων, που αφορούσαν μόνο τις δυσκολίες των ασθενών και απαντήθηκαν και από τις 2 ομάδες. Αποτελέσματα: Η μελέτη βρίσκεται στη Φάση Α συλλογής δείγματος και προβλέπεται να συνεχιστεί, με σκοπό την εύρεση μεγαλύτερου σε πληθυσμό και εύρος ηλικιών δείγματος. Σε πρώτη φάση, ο δείκτης Cronbach's Alpha φαίνεται να βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα (0,401), γεγονός που δικαιολογείται από το μικρό δείγμα, γι’ αυτό τα πρώτα αποτελέσματα, πιθανώς δεν παρουσιάζουν σημαντική αξιοπιστία και εγκυρότητα. Από την περιγραφική στατιστική ανάλυση προέκυψε ότι οι άνδρες ασθενείς παρουσιάζουν πιθανή γνωστική έκπτωση (Μ.Ο MMSE=24). Από το γενικό Μ.Ο (5.86) των απαντήσεων των ασθενών για το SDQ, προκύπτει ότι δεν παρουσιάζουν αυτό-επίγνωση των διαταραχών τους. Ο Μ.Ο (7.21) των φροντιστών εμφανίζει την ίδια άποψη, χωρίς όμως να υπάρχει συσχέτιση μεταξύ των απαντήσεων των ομάδων. Για τις υπόλοιπες μεταβλητές δεν προέκυψαν σημαντικώς αναφερθέντα αποτελέσματα. Η μοναδική στατιστικώς σημαντική συσχέτιση που προέκυψε, ήταν η υψηλά αρνητική και σε επίπεδο σημαντικότητας 0.02 συσχέτιση μεταξύ των αποτελεσμάτων της κλίμακας BARTHEL και του SDQ των φροντιστών. Με τη συνέχιση της δειγματοληψίας της έρευνας και την αύξηση του πληθυσμού και της αντιπροσωπευτικότητας του δείγματος, αναμένεται η αλλαγή των παραπάνω αποτελεσμάτων.