Πρόληψη και αντιμετώπιση μετεγχειρητικής υποθερμίας: ο ρόλος των νοσηλευτών.

Abstract

Το ανθρώπινο σώμα προσδιορίζεται ως πολυκύτταρος οργανισμός που πραγματοποιεί χιλιάδες διεργασίες. Μία από τις σημαντικότερες διεργασίες του ανθρώπινου σώματος είναι να διατηρεί σε σταθερά επίπεδα την θερμοκρασία του. Η διατήρηση σταθερής θερμοκρασίας είναι αναγκαία για την επιτέλεση ζωτικών και βιολογικών ενεργειών με σκοπό την σωστή λειτουργία του οργανισμού. Η λειτουργία αυτή υλοποιείται από τον θερμορυθμιστικό μηχανισμό του οργανισμού μας. Ο θερμορυθμιστικός μηχανισμός είναι υπεύθυνος για την ομαλή πρόσληψη, παραγωγή, κατανομή και απομάκρυνση της θερμοκρασίας από το σώμα. Το ανθρώπινο σώμα είναι εφικτό να παράγει θερμότητα από αυτό το ίδιο μέσω της μυϊκής δραστηριότητας και του μεταβολισμού αλλά μπορεί και να την προσλαμβάνει από το εξωτερικό περιβάλλον. Οι θερμοϋποδοχείς, που υπάρχουν στην επιδερμίδα και στον υποθάλαμο, αντιλαμβάνονται τις αλλαγές της θερμοκρασίας και στέλνουν σήματα στον εγκέφαλο. Ο ανθρώπινος οργανισμός έχει την ικανότητα να διατηρεί την θερμοκρασία του σώματος σταθερή, να την κατανέμει στο σώμα αλλά και να την απομακρύνει έξω από αυτό. Οι φυσιολογικές τιμές της θερμοκρασίας του ανθρώπινου σώματος έχουν οριστεί από 36.6°C-37°C. Ανεξάρτητα από τη θερμοκρασία του εξωτερικού περιβάλλοντος ο θερμορυθμιστικός μηχανισμός είναι υπεύθυνος για την διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος σε αυτά τα επίπεδα. Η μέτρηση της θερμοκρασίας γίνεται σε διάφορα σημεία του σώματος με πολλές μεθόδους. Παθολογικά αίτια και εξωγενείς παράγοντες μπορούν να διαταράξουν την σωστή λειτουργία του μηχανισμού. Στις σημαντικές διαταραχές της θερμοκρασίας του ανθρωπινού σώματος εντάσσονται η υποθερμία, η υπερθερμία και ο πυρετός. Ως υποθερμία ορίζεται η σωματική θερμοκρασία μικρότερη από τους 35°C και συνήθως προκαλείται από έκθεση του σώματος σε ψυχρό περιβάλλον. Μπορεί να ταξινομηθεί περαιτέρω ως ήπια (34°-36°C), μέτρια (30°-34°C) και βαριά(<30°C) αλλά και σε κατηγορίες «πρωτοπαθής τυχαία υποθερμία», «δευτεροπαθής τυχαία υποθερμία», «αστική υποθερμία», «χρόνια υποθερμία» και «θεραπευτική ή προκλητική υποθερμία».