Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ ΣΕ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΗ ΠΑΡΑΛΥΣΗ. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ, ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ- ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑΣ

Abstract

Εισαγωγή: Ο πόνος σε παιδιά με εγκεφαλική παράλυση (ΕΠ) αποτελεί ένα πρόβλημα, στο οποίο δεν έχει δοθεί μεγάλη βαρύτητα, παρά το γεγονός ότι γενικά ο πόνος αποτελεί ένα από τα πιο μείζονα θέματα για τους ειδικούς. Πολύ σημαντική είναι η ικανότητα ανίχνευσης του πόνου στα παιδιά με ΕΠ, με κλίμακες και ερωτηματολόγια πόνου, που μπορούν τα ίδια ή οι γονείς/φροντιστές/προσωπικοί γιατροί/θεραπευτές τους να συμπληρώσουν, λαμβάνοντας υπόψιν τις νοητικές και αισθητηριακές ιδιαιτερότητες των παιδιών αυτών. Ο πόνος στα παιδιά με ΕΠ έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ως προς τα ποσοστά εμφάνισής του, τόσο γενικά στον πληθυσμό αυτών των παιδιών όσο και συγκεκριμένα στο κάθε παιδί. Ακόμα περιοχές, οι παράγοντες και αιτίες εμφάνισης του πόνου, η παθοφυσιολογία του και ο τρόπος προσέγγισης και διαχείρισης/αντιμετώπισής του είναι διαφορετικός σε σχέση με τα φυσιολογικά παιδιά. Σκοπός: θα αναφερθούν οι κλίμακες αξιολόγησης του πόνου που χρησιμοποιούνται στα παιδιά με ΕΠ, οι παράγοντες, οι περιοχές και αιτίες εμφάνισης πόνου στα παιδιά αυτά. Θα αναλυθεί ο πόνος στο ισχίο, τη μέση και ο χρόνιος πόνος στα παιδιά με ΕΠ. Τέλος θα γίνει αναφορά σε φυσικοθεραπευτικές μεθόδους/στρατηγικές αντιμετώπισης/διαχείρισης του πόνου στα παιδιά αυτά, αλλά και ανάλυση κατάλληλων κοιονωνικοψυχολογικών τέτοιων μεθόδων που θα βοηθήσουν τα παιδιά στη ζωή τους αλλά και τους φυσικοθεραπευτές κατά τη θεραπεία τους.. Μέθοδος: Για την εκπόνηση της παρούσας ανασκόπησης μελετήθηκαν σε βάσεις δεδομένων όπως Pubmed, GoogleScholar και Cochrane Database, άρθρα σε σχέση με τον πόνο στην εγκεφαλική παράλυση. Λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιήθηκαν είναι pain, cerebral palsy, musculoskeletal pain, chronic pain, hip pain, back pain, physiotherapy. Όλες οι μελέτες ήταν της τελευταίας 10ετίας (2010-2020). Αποκλείστηκαν μελέτες που ανέφεραν πόνο/ μυοσκελετικό πόνο/ χρόνιο πόνο/ γενικά σε όλα τα παιδιά και όχι συγκεκριμένα σε παιδιά με ΕΠ. Επιπλέον αποκλείστηκαν μελέτες που αφορούσαν πόνο σε ενήλικες με ΕΠ για αυτό και υπάρχει περιορισμένη βιβλιογραφία. Αποτελέσματα: Διαφορές στα ποσοστά αναφορών πόνου μεταξύ γονέων-παιδιών. Σημαντικό ποσοστό πόνου στα παιδιά με ΕΠ. Παράγοντες πόνου στα παιδιά με ΕΠ αποτελούν η ηλικία, τα μεγαλύτερα επίπεδα GMFCS, το φύλο. Πιο συχνές περιοχές πόνου είναι τα κάτω άκρα, έπειτα μέση, άνω κορμός και άνω άκρα και εξαρτώνται από τα επίπεδα GMFCS. Πολλαπλές αιτίες πόνου στα παιδιά αυτά, με πιο συχνές μυοσκελετική παραμόρφωση, υπερτονία και δυστονία. Παράγοντες ισχιακού πόνου αποτελούν η αυξανόμενη ηλικία, το μειωμένο ROM συγκεκριμένων κινήσεων, ποσοστό εξάρθρωσης ισχίου, επίπεδο GMFCS 5 και θεραπείες με απαγωγή ισχίου. Σε εξαρθρωμένα ισχία παιδιών με ΕΠ υπάρχει αναλογία πόνου με αλλοιώσεις χόνδρου της μηριαίας κεφαλής, πυκνότητας νευρικών ινών στις συνδεσμικές και θυλακικές δομές που περιβάλλουν την άρθρωση και γωνιάς πρόσθιας απόκλισης του μηριαίου αυχένα. Παράγοντες πόνου στη ράχη αποτελούν η ηλικία, το φύλο και οι παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης. Εμφάνιση χρόνιου πόνου σε μεγαλύτερο ποσοστό σε παιδιά με ΕΠ από τα φυσιολογικά παιδιά ανεξαρτήτως ηλικίας τους και σοβαρότητας της ΕΠ. Απαιτείται σφαιρική αντιμετώπιση του πόνου με συνεργασία φυσικοθεραπευτών με τους άλλους επαγγελματίες υγείας και τους γονείς. Αναζήτηση και χρήση πιο αποτελεσματικών στρατηγικών αντιμετώπισης πόνου.