Ταφονομία κελυφών από την συσσωρευμένη βιομάζα οστρακοειδών στις λιμνοθάλασσες του Αμβρακικού κόλπου

Abstract

Οι συσσωματώσεις των δίθυρων οστράκων αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό (62.59%) της σύστασης των εναποτιθέμενων υλικών στις αμμολουρίδες των λιμνοθαλασσών «Τσουκαλιό» και «Λογαρού» του Αμβρακικού κόλπου, ενώ το υπόλοιπο υλικό αποτελείται από γαστερόποδα (13.07%), και λεπτόκοκκο υλικό (<2mm: 21.68%) αλλά και διάφορα ανόργανα υλικά (2.67%). Η σύνθεση του υλικού των συσσωματώσεων διαφέρει σημαντικά μεταξύ των αμμονησίδων καθώς στην λιμνοθάλασσα «Τσουκαλιό» επικρατούν τα κελύφη των δίθυρων και τα γαστερόποδα, ενώ στην λιμνοθάλασσα «Λογαρού» συμμετέχει σε μεγάλο ποσοστό το κοσκινισμένο υλικό αλλά και τα κατακερματισμένα όστρακα. Συνολικά καταγράφηκαν 41 είδη διθύρων από πέντε δειγματοληπτικούς σταθμούς με παρόμοια ποικιλότητα μεταξύ των λιμνοθαλασσών. Τα είδη δίθυρων που βρέθηκαν να κυριαρχούν στις συσσωματώσεις των αμμονησίδων σύμφωνα με την ποσοστιαία συμμετοχή του βάρους των κελυφών τους είναι το Cerastoderma glaucum (38.29%) και το Polititapes aureus (19.39%). Τα κελύφη των δύο κυρίαρχων δίθυρων ειδών καταγράφηκαν όσον αφορά τον αριθμό τους αλλά και το μήκος και την παρουσία της αριστερής/δεξιάς θυρίδας, ενώ εξετάστηκαν τα ταφονομικά χαρακτηριστικά τους ήτοι η λείανση, ο κατακερματισμός, η επικάλυψη και η βιοδιάβρωση, βαθμονομημένα ως προς την κατάσταση διατήρησης των οστράκων. Η ταφονομική ανάλυση των κελυφών παρουσιάζει σημαντικές διαφορές μεταξύ των ειδών καθώς η επίδραση των υδροδυναμικών τάσεων μεταφοράς τους και η έκθεση στις περιβαλλοντικές συνθήκες είναι διαφορετικές στις εναποθέσεις των συσσωματώσεων των λιμνοθαλασσών. Το βαρύτερο και σκληρότερο κέλυφος του Cerastoderma glaucum συγκεντρώνεται στην λιμνοθάλασσα «Τσουκαλιό» παρουσιάζοντας υψηλότερη ένταση κατακερματισμού σε σχέση με την λιμνοθάλασσα «Λογαρού» όπου η βιοδιάβρωση και η λείανση είναι πιο έντονες. Το δε ελαφρύτερο, λεπτότερο και ως εκ τούτου πιο εύθραυστο όστρακο του Polititapes aureus παρουσιάζει υψηλότερη συγκέντρωση και ένταση κατακερματισμού και βιοδιάβρωσης στην λιμνοθάλασσα «Λογαρού». Η ανομοιότητα των συσσωματώσεων των αμμολουρίδων μεταξύ των λιμνοθαλασσών οφείλεται στην συνεχή εναπόθεση οστράκων στην λιμνοθάλασσα «Τσουκαλιό» σε σχέση με την μακρόχρονη εναπόθεση στην λιμνοθάλασσα «Λογαρού», σχετιζόμενη με την γεωμορφολογία των αμμονησίδων και τα ιδιαίτερα μορφολογικά χαρακτηριστικά των οστράκων. Abstract Τaphonomy of a massive mollusk shells accumulation in the lagoons of Amvrakikos Gulf (NW GREECE)

Accumulations of bivalve shells represent the highest percentage (62.59%) of the deposited materials in the sand strips of Amvrakikos Gulf lagoons (Tsoukalio and Logarou), while the rest consists of gasteropods (13.07%) and grained material (< 2mm: 21.68%) as well as various inorganics (2.67%). The accumulated depositions differ significantly between the lagoon’s sand strips as "Tsoukalio" is dominated by bivalve shells and gasteropods, while "Logarou" lagoon's sand strips contain high percentage of sieved material and fragmented shells. Overall, 41 bivalve species were recorded, taken from five sampling stations, showing similar diversity among the two lagoons. Cerastoderma glaucum (38.29%) and Polititapes aureus (19.39%) are the two most abundant bivalve species among the shells’ accumulations accordingly to the weight proportion of deposited materials. Total number of both bivalve’s shells was measured and the left / right presence of the valve was recorded. The taphonomic features of abrasion, fragmentation, encrustation and bioerosion were examined in terms of shell preservation. Taphonomic shell’s analysis shows significant differences among bivalve's species as the result of hydrodynamic transportation and exposure to environmental conditions that both differ between the lagoon's sand strips accumulated shells depositions. The heavier and hardest shells of Cerastoderma glaucum were more concentrated in "Tsoukalio" lagoon's accumulations, showing higher fragmentation intensity than in "Logarou" lagoon where bio-erosion and abrasion are more intense. On the contrary, the lighter, thinner and therefore fragile shells of Polititapes aureus show higher concentration as well as higher intensity of fragmentation and bioerosion in "Logarou" lagoon's sand strips. The continuously deposition of shells in "Tsoukalio" lagoon’s sand strips as opposite to the long-term deposition in "Logarou" lagoon, explains the different accumulations between the lagoons, closely related to the geomorphology of the sand shores and the shell's morphological characteristics.