Μελέτη της προετοιμασίας δειγμάτων φυτικού υλικού προς ανάλυση, για την ανίχνευση υπολειμμάτων από τα φυτοπροστατευτικά προιόντα των διθειοκαρβαμιδικών

Abstract

Τα διθειοκαρβαμιδικά μυκητοκτόνα (DTCs) είναι φυτοφάρμακα που χρησιμοποιούνται ευρέως παγκοσμίως σε ένα ευρύ φάσμα καλλιεργειών στη γεωργία, κυρίως λόγω της χαμηλής οξείας τοξικότητας τους σε συνδυασμό με την ισχυρή δράση, το χαμηλό κόστος παραγωγής και την χαμηλή περιβαλλοντική αντοχή. Ο προσδιορισμός των υπολειμμάτων διθειοκαρβαμιδικών βασίζεται στην ανίχνευση του κοινού προϊόντος αποικοδόμησης τους, το οποίο είναι ο διθειάνθρακας (CS2). Υπάρχουν ορισμένα γεωργικά προϊόντα, όπως τα κραμβοειδή (λάχανο, κουνουπίδι, κλπ.) και τα βολβώδη, στα οποία ο διθειάνθρακας (CS2) μπορεί να παραχθεί από ενώσεις φυσικώς ευρισκόμενες στο φυτό, με αποτέλεσμα την ψευδώς θετική ανίχνευσή του. Στην παρούσα πτυχιακή εργασία για κάθε φυσικό υπόστρωμα-δείγμα πραγματοποιήθηκε ξεχωριστά έλεγχος για την εύρεση και τον προσδιορισμό υπολειμμάτων διθειάνθρακα. Δοκιμάστηκαν 104 δείγματα βιολογικών λαχανικών από την λιανική αγορά με τυχαία επιλογή από διαφορετικές συστάδες που εμφανιστήκαν σε πάγκους πωλητών. Για την εκχύλιση, ελήφθησαν για ανάλυση 50 g οργανικού παραγόμενου δείγματος (ομογενοποιημένο ή μη) σε ένα δοχείο διάσπασης και προστεθήκαν 25ml ισοοκτανιου. Προστέθηκαν 150ml χλωριούχου κασσίτερου σε υδροχλωρικό οξύ και το δοχείο έκλεισε αμέσως με βιδωτό πώμα. Τα δείγματα τέθηκαν σε υδρόλουτρο για δυο ώρες στους 80°C. Το μείγμα της αντίδρασης ψύχθηκε και 1 ml της φάσης ισοοκτανιου μεταφέρθηκε με πιπέτα σε φιαλίδιο για ανάλυση με GC/FPD. Στη πλειοψηφία των οργανικών βολβών (κρεμμύδια, σκόρδα, κουνουπίδια και πράσα) λαχανικών που αναλύθηκαν, τα υπολείμματα CS2 ήταν κάτω από το όριο αναλυτικού προσδιορισμού (Limit of Quantification, LOQ) (0,1mg/kg). Όσον αφορά τα κρεμμύδια το 20% των δειγμάτων που αναλύθηκαν έδειξαν υπολείμματα (μέγιστο 0,47mg/kg) μετά από ομογενοποιήση και ανάλυση μετά από 2 ώρες. Το ανώτατο όριο υπολειμμάτων (MRL) για διθειοκαρβαμιδικα στο κρεμμύδι είναι 1 mg/kg (κανονισμός 171/2017).Στην περίπτωση του σκόρδου, μόνο ένα δείγμα έδειξε διαφοροποίηση μεταξύ των τριών μεθόδων παρασκευής δειγμάτων, που σημαίνει από 0,15 mg/kg στην κοπή, σε 0,21 mg/kg μετά την ομογενοποιηση και ανάλυση των 15 λεπτών και σε 0,35 mg/kg μετά από αναμονή 2 ωρών. Το ανώτατο όριο υπολειμμάτων (MRL) για διθειοκαρβαμιδικα στο σκόρδο είναι 0,6 mg/kg (κανονισμός 17/2017). Η πλειοψηφία των βιολογικων δειγμάτων στα κραμβοειδή έδωσε μετρήσιμες συγκεντρώσεις CS2 σε όλες τις επεξεργασίες με σημαντική διακύμανση στα καθορισμένα επίπεδα με και χωρίς ομογενοποιηση ενώ στα καρικοειδή, από το σύνολο 4 δειγμάτων βιολογικών καρπών παπάγιας που αναλύθηκαν, μόνο σε 1 δείγμα προσδιορίστηκε διθειάνθρακας κατά το τρίτο στάδιο εκχύλισης. Ωστόσο, η συμμόρφωση με τα ισχύοντα MRL υποστηρίχτηκε σε όλες τις περιπτώσεις. Εν κατακλείδι, τα αποτελέσματα μας δείχνουν ότι κυρίως στα κραμβωδη λαχανικά, τα υπολείμματα του διθειανθρακα που παράγεται από φυσικώς ευρισκόμενες ενώσεις μπορεί να προσδιοριστεί μετά την ανάλυση των συγκεκριμένων προϊόντων. Ωστόσο, πρέπει να ληφθουν πρόσθετα δεδομένα για να προταθεί μέγιστη συγκέντρωση CS2, γεγονος που πρέπει ληφθει υποψη κατά την αξιολόγηση των προϊόντων για διθειοκαρβαμιδικα και τον καθορισμό των ανώτατων ορίων υπολειμμάτων και ιδιαίτερα κατά την παρακολούθηση των υπολειμμάτων διθειοκαρβαμιδικων στα βιολογικά λαχανικά των αντίστοιχων κατηγοριών. Η παρούσα πτυχιακή έλαβε συμμετοχη κατά τη διάρκεια του 13th European Pesticide Residues Workshop, το οποίο παρουσιάστηκε στην Γρανάδα της Ισπανίας 11 έως 15 Μαίου 2020.