Φυσικοθεραπευτική προσέγγιση στην χονδροπάθεια της επιγονατίδας

Abstract

Το θέμα της εργασίας σχετίζεται με την χονδροπάθεια της επιγονατίδας .Θα επικεντρωθούμε στο κομμάτι της παθοφυσιολογίας της χονδροπάθειας της επιγονατίδας αλλά και στην φυσιοθεραπευτική αποκατάσταση της . Αρχικά θα παρουσιάσουμε εν’ συντομία τα στοιχεία ανατομίας του γόνατος ,ποιο συγκεκριμένα το μηριαίο,που είναι το ποιο μακρύ οστό στο ανθρώπινο σώμα και χωρίζεται σε δυο άκρα το άνω και το κάτω .Η επιγονατίδα αποτελεί το μεγαλύτερο από τα σησαμοειδή οστά ,εμφανίζει δυο επιφάνειες την πρόσθια και την οπίσθια . Η κνήμη έχει τριγωνικού σχήματος σώμα και δύο άκρα το άνω και το κάτω .Το σώμα της κνήμης εμφανίζει τρείς επιφάνειες έσω ,έξω και πρόσθιο. Η πεπερόνη δεν συμμετέχει στην διάρθρωση του γόνατος ,ωστόσο η οστεολογία του γόνατος είναι ελλιπής χωρίς μια μικρή αναφορά πεπερόνη, αποτελείται από το άνω άκρο και το κάτω Διάθρωση γόνατος είναι σύνθετη άρθρωση και αποτελείται από τον κνημομηριαία άρθρωση και την επιγονατηδομηριαία άρθρωση . Υπάρχουν ο αρθρικός θύλακας αλλά και ορογόνοι θύλακες .Την άρθρωση του γόνατος ενισχύουν οι εξής σύνδεσμοι ο επιγονατιδικός σύνδεσμος , καθεκτικοίτης επιγονατίδας ,εσώ και έξω πλάγιος , λόξος ιγνυακός , λογονοκνημιαια ταινία και οι χιαστοί συνδέσμοι , πρόσθιος και οπίσθιος.Οι μηνίσκοι είναι δυο δίσκοι ,οέξω μηνίσκος πουείναι ποιο μικρός και ποιο στρογγυλός από τον έσω μηνίσκο .Οι μύες κινούν την άρθρωση του γόνατος ,διακρίνονται σε καμπτήρες έσω στροφείς και έξω στροφείς. Τα αγγεία ,συμβάλουν στην αιμάτωση του γόνατος . Η νεύρωση της άρθρωσης του γόνατος τελείται από κλώνια Έπειτα θα εξετάσουμε την κινησιολογία και την βιομηχανική του γόνατος . Υπάρχουν τρία επίπεδα κίνησης , μετωπιαίο, είναι το κάθετο επίπεδο που χωρίζει το σώμα σε πρόσθιο και οπίσθιο μισό , οβελιαίο είναι το κάθετο επίπεδο που χωρίζει το σώμα σε δεξί και αριστερό μισό , εγκάρσια είναι ένα οριζόντιο επίπεδο μ χωρίζει το σώμα σε ανώτερο και κατώτερο μισό . Υπάρχουν τρείς άξονες κινήσεις οβελιαίος ή πρόσθιος άξονας ,πρόσθιος η μετωπιαίος άξονας και κατακόρυφος άξονας . Οι κινήσεις στην άρθρωση του γόνατος είναι , στροφικές κινήσεις , προσθοπίσθιες κινήσεις και πλάγιες κινήσεις . Κατά την διάρκεια της κάμψης στην άρθρωση του γόνατος από μια θέση υπερέκτασης επιτρέπονται δυο τύποι κίνησης από τον μηρό από την κνήμη ,γιγγλυμός και τροχοειδής . Η κίνηση του γόνατος είναι μια σύνθετη κίνηση ,που αναλύεται σε μικρότερες κινήσεις . Έκταση είναι αντίθετη της κάμψης .Στην τελική φάση της έκτασης ,όλοι οι σύνδεσμοι βρίσκονται σε διάταση και δεν παρουσιάζεται καμία κίνηση . Κατά την έκταση οι σύνδεσμοι της άρθρωσης αποτελούν ένα ισχυρό παράγοντα για την σύνδεση με το μηρό .Ο μηχανισμός του «κλειδώματος » της άρθρωσης του γόνατος είναι συνδυασμός της έκτασης της άρθρωσης και της έξω στροφής της κνήμης , δίνει σε κάθε θέση περισσότερη σταθερότητα από αυτή που θα μπορούσε να δώσει η ίδια η άρθρωση αν ήταν απλή γωνιώδες Η επιγονατίδα βρίσκεται στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος , σε ανοικτή αλυσίδα , από κάμψη σε έκταση πραγματοποιεί ουραία ολίσθηση ,ενώ από έκταση σε κάμψη κεφαλική ολίσθηση . Φυσιολογικά η επιγονατίδα κινείται μόνο στο μετωπιαίο επίπεδο, έχει δύο τύπους κίνησης , πρώτο τύπος κίνησης κατά την διάρκεια της κάμψης και της έκτασης και ο δεύτερος τύπος κίνησης κατά την διάρκεια των στροφικών κινήσεων. Η επιγονατίδα έχει δύο σημαντικά μηχανικά αποτελέσματα ,βοηθά στην έκταση της άρθρωσης του γόνατος μεγαλώνοντας τον μοχλοβραχίονα δύναμης του τετρακέφαλου μυ δια μέσου όλου του εύρους κίνηση. Επιτρέπει την καλύτερη κατανομή της πίεσης που ασκείται πάνω στο μιριαίο οστό μεγαλώνοντας την επιφάνεια επαφής του επιγονατιδικού τένοντα με το μηριαίο οστό . Επίσης θα εστιάσουμε στην χονδρομαλάκυνση επιγονατίδας , η πάθηση συνίσταται σε αλλοιώσεις του χόνδρου της επιγονατίδας σε τοπικές ή εκτεταμένες ρηγματώσεις ,μαλάκυνση του χόνδρου και σε μετέπειτα στάδια καταστροφής του χόνδρου και σε μετέπειτα στάδιο 3 καταστροφή του χόνδρου σε όλο το πάχος του και αποκάλυψη του υποχόνδριου οστού . Η πάθηση οφείλεται σε βλάβη του αρθρικού χόνδρου . Πρόκειται για παθολογοανατομική και όχι κλινική διάγνωση . Υπάρχουν δυο μορφές χονδρομαλάκυνσης της επιγονατίδας . Η δευτεροπαθείς είναι αποτέλεσμα μικροτραυματισμών , από ανωμαλίες στη σχέση επιγονατίδας και μηριαίων κονδύλων. Η πρωτοπαθείς ή ιδιοπαθής αυτοαναστέλλεται ,αφού κάνει τον διαχρονικό της κύκλο , ο αρθρικός χόνδρος της επιγονατίδας παρουσιάζει αλλοιώσεις που περιλαμβάνουν μαλάκυνση , ρωγμές και αποτύπωση κατά περιοχές , όπου η αρχική ομαλή επιφάνεια της επιγονατίδας να γίνεται ομαλή . Οι παράγοντες που προκαλούν την χονδρομαλάκυνση της επιγονατίδας και τον επιγονατηδομηριαιο πόνο στο γόνατο είναι ανατομικοί ,βιομιχανικοί και εξωτερικοί. Υψηλή θέση και χαμηλή θέση της επιγονατίδας ,η επιγονατιδα μπορεί να βρίσκεται σε υψηλότερη θέση του φυσιολογικού και αυτό να διαφοροποιεί τις φορτίσεις στην επιγονατηδομηριαία άρθρωση ,το ίδιο συμβαίνει και όταν η επιγονατίδα βρίσκεται σε χαμηλότερη θέση του φυσιολογικού .Χαλαρή επιγονατίδα είναι μια αστάθεια που παρατηρείται στις κινήσεις της , που οφείλεται σε χαλάρωση του ενός ή και των δυο καθεκτικών συνδέσμων της ,με αποτέλεσμα τη δημιουργία επιγονατηδομηριαίος δυσλειτουργίας και επακόλουθω την χονδρομαλάκυνση της επιγονατίδας .Λόγω αδυναμία του έσω πλατύ ,προκαλείται κλίση της επιγονατίδας προς τα έξω με αποτέλεσμα την αλλοίωση της τροχίας της και την επιγονατηδομηριαία δυσλειτουργία . Η υπερκινιτικότητα μπορεί να είναι ένας παράγοντας στην παθογένηση της χονδρομαλάκυνσης με το στοιχείο ότι τα συμπτώματα αυξάνονται με την υπερέκταση στην άρθρωση του γόνατος . Σε περίπτωση ανισοσκελείας η χονδρομαλάκυνσηήταν ποιο σύχνη στο μακρύτερο άκρο σε σχέση με το κοντό άκρο. Πλατυποδία που οδηγεί σε πρηνισμό του άκρου ,αυξημένη ποδική καμάρα στον άκρο πόδα . Η μεγαλύτερη γωνίαQπροκαλεί βλαισότητα στο γόνατο , ενώ η μικρότερη γωνίαQ προκαλεί ραιβότητα στο γόνατο . Συνεπώς η πλατυποδία ,κοιλοποδία και μικρότερη ή μεγαλύτερηQ μπορούν να συμβάλουν στην δημιουργία της χονδρομαλάκυνσης . Επίσης χονδρομαλάκυνση της επιγονατίδας μπορεί να δημιουργήσουν η ανισορροπία μεταξύ τετρακέφαλου και ισχιοκνημαίων , βραχυμένηλογονοκνημιαλια ταινία , λανθασμένα υποδήματα καθώς και κακές επιφάνειες κ.α. . Παράλληλα θα εισάγουμε την φυσικοθεραπευτική αξιολόγηση που διέπει μια δυναμική σχέση και περιλανβανει τέσσερα στάδια : υποκειμενικά ευρήματα , κοινωνικό και οικογενειακό ιστορικό , προηγούμενο ιατρικό ιστορικό - συνεκτίσηση, επεναξιολόγηση , ιστορικό παρούσας κατάστασης . Αντικειμενίκα ευρήματα : επισκόπηση , οστική ψηλάφηση- εσωτερική επιφάνεια και εξωτερική πλάγια επιφάνεια . Μηριαία τροχαλία και επιγονατίδα , η ψηλάφηση των μαλακών ιστών έχει τέσσερα μέρη - πρόσθια όψη , εσωτερική εξωτερική επιφάνεια και οπίσθια επιφάνεια . Οργάνωση και τροποποίηση ή συνέχιση θεραπείας , έλεγχος του εύρους κίνησης , μυικός έλεγχος ,ειδικές δοκιμασίες για σταθεροποίηση της άρθρωσης του γόνατος , δοκιμασία έσω και έξω πλαγίου συνδέσμου , δοκιμασία πρόσθιου και οπίσθιου χιαστού ,συμπίεση και αποσυμπίεση. Δοκιμασία τηςεπιγονατηδομηριαίας άρθρωσης.Στο σημείο αθτό θα επικεντροθούμε στην φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση , η συνεκτίμηση και οργάνωση φυσικοθεραπευτικού προγράμματος , ο φυσικοθεραπευτής ,αφου συγκεντρώση και καταγράψει στον φυσικοθεραπευτικό φάκελο όλα τα υποκείμενα και αντικείμενα ευρήματα , τα περιεργάζεται και τα αξιολογεί με βάση την παθολογία και την ψυχολογική κατάσταση του ασθενή , ώστε να οργανώση το φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα αντιμετώπισης και να αξιολογίσει της καινούργιες πληροφορίες που λαμβάνει . Πρώτη φάση ,οξεία φάση στόχος μας είναι να μειώσουμε τον πόνο , στο πρόσθιο μέρος του γόνατος και πίσω απο την επιγονατίδα . Σκοπός μας είναι να προστατευσμουμε το αρχικό χόνδρο αλλά και την καταπολέμηση των συμπτωμάτων . Δεύτερη φάση αποκατάστασης ,υποξία φάση ,είναι η ελλάτωση του πόνου ,του του οιδήματος ,η εξάλειψη της ερυθρότητας , της αυξημένης τοπικήςθερμοκρασίας και του αυξημένου μυικού σπασμού.Τρίτη φάση ,με ποιο δυναμικές ασκήσεις ευδυνάμωση των μυών ,ασκήσεις με αντίσταση .Τέλος με την αρθροσκόπηση η λειτουργία της άρθρωσης βελτιώνεται και οι πόνοι μειώνονται . Υπάρχει η χειρουργική διαδικασία τουBandi, η εγχείριση <<lateral realease>> και όταν υπάρχει μεγάλη βράχυνση του ένος απο τους δυο καθεκτικούς συνδέσμούς της επιγονατίδας.