Έρευνα μέσω χορήγησης ερωτηματολογίου σε εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης για την ανάδειξη των συχνότερα εμφανιζόμενων συμπτωμάτων των μαθησιακών δυσκολιών σε μαθητές σχολικής ηλικίας

Abstract

Σκοπός της παρούσας ερευνητικής μελέτης, που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της πτυχιακής μας εργασίας, ήταν η παρουσίαση των πιο συχνά εμφανιζόμενων, σε μαθητές σχολικής ηλικίας, χαρακτηριστικών συμπτωμάτων που εμπίπτουν στις επιμέρους κατηγορίες των μαθησιακών δυσκολιών. Επιπροσθέτως εκτιμήθηκε η ικανότητα των εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης να τα εντοπίζουν, διερευνώντας έτσι το επίπεδο γνώσεων τους σχετικά με τις διαταραχές που εκδηλώνονται στα πλαίσια μαθησιακών δυσκολιών. Τα δεδομένα που προέκυψαν από το ερωτηματολόγιο που χορηγήθηκε, διερευνήθηκαν επιπλέον, ώστε να αποκαλύψουν περεταίρω πληροφορίες. Συνοπτικά συλλέχθηκαν στοιχεία σχετικά με το κατά πόσο υπάρχουν παιδιά που παρακολουθούν Λογοθεραπευτή για τις μαθησιακές δυσκολίες,το κατά πόσο παρέχεται ολοήμερο πρόγραμμα στα σχολεία, το αν οι εκπαιδευτικοί παροτρύνουν τους γονείς να αποζητήσουν Λογοθεραπευτική βοήθεια όποτε κρίνουν ότι είναι αναγκαία, το κατά πόσο υπάρχει πιστοποιημένη διάγνωση από αρμόδιο φορέα, και αν ναι ο προσδιορισμός του φορέα, όπως επίσης η αναλογία αγοριών-κοριτσιών καθώς και το ηλικιακό φάσμα στα πλαίσια συχνότητας εμφάνισης μαθησιακών δυσκολιών. Στο πρώτο μέρος της εργασίας, που ορίζεται ως θεωρητικό, γίνεται αναφορά σε διάφορους ορισμούς που έχουν διατυπωθεί ανά καιρούς καθώς και σε τομείς στους οποίους αντανακλάται η γενική συμπτωματολογία των μαθησιακών διαταραχών. Εν συνεχεία, παρά τις αντιφατικές απόψεις στο θέμα της κατηγοριοποίησης, γίνεται μια προσπάθεια διαχωρισμού των διαφορετικών ειδών των μαθησιακών δυσκολιών και των συνόδων χαρακτηριστικών τους, ανάλογα με τους τομείς στους οποίους εντοπίζεται το πρόβλημα και ακολουθεί η ταξινόμηση των διαγνωστικών κριτηρίων, βάση προσεγγίσεων τόσο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας όσο και της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας .Στην πορεία η έρευνα αναπτύσσεται με απόψεις θεωρητικού και ερευνητικού περιεχομένου, οι οποίες αφορούν τη φύση και τα γενικά χαρακτηριστικά, που εντοπίζονται στις διαταραχές των μαθησιακών δυσκολιών. Επιπλέον, γίνεται αναφορά στη συσχέτιση και τον τρόπο που επηρεάζουν οι μαθησιακές δυσκολίες πτυχές στη ζωή του παιδιού πέρα από τη μάθηση, όπως είναι η πεποίθηση κινήτρων, τα συμπεριφορικά προβλήματα αλλά και συναισθηματική εξέλιξη. Ακόμα, παραχωρούνται επιδημιολογικές εκτιμήσεις που στηρίζονται σε ερευνητικά δεδομένα, τα οποία αποκαλύπτουν πληροφορίες σχετικά με τη συχνότητα εμφάνισης των μαθησιακών δυσκολιών στο μαθητικό πληθυσμό ανάλογα με τις διαφορετικές χώρες, το φύλο, τους τομείς διαταραχών καθώς και αναφορές σε σχετικές έρευνες που έχουν διεξαχθεί στην Ελλάδα. Στο δεύτερο τμήμα, το ερευνητικό, σύμφωνα με τις απαντήσεις των 105 εκπαιδευτικών οι οποίοι συμμετείχαν στην έρευνα, αναλύονται τα χαρακτηριστικά συμπτώματα που εντοπίστηκαν σε παιδιά της τάξης τους, τα οποία θα μπορούσαν να υποδεικνύουν μαθησιακές δυσκολίες. Στον τομέα συμπεριφορικών συμπτωμάτων η πραγματοποίηση μάθησης με σχετική καθυστέρηση επικράτησε σε υψηλό ποσοστό ενώ στον τομέα της ανάγνωση ξεχώρισε η άρρυθμη, αργή και αβέβαιη ανάγνωση χωρίς συνεχή ροή. Στον τομέα της γραφής και ορθογραφίας συχνή ήταν η εμφάνιση βασικών ορθογραφικών λαθών και στον τομέα των μαθηματικών, η αδυναμία στην απομνημόνευση των πινάκων πολλαπλασιασμού συναντήθηκε συχνότατα. Ακόμη στον τομέα του χωροχρονικού προσανατολισμού εμφανιζόταν συχνά το χαρακτηριστικό της αδυναμίας στο να μάθουν την ώρα αλλά και η δυσκολία στην αντίληψη των εννοιών της σειράς σε ακολουθίες. Συμπερασματικά λοιπόν βάση των ευρημάτων είναι εμφανές ότι οι μαθησιακές δυσκολίες επηρέαζουν σημαντικά και άμεσα τους τομείς που σχετίζονται με τη διαδικασία της μάθησης, συνεπώς ο ρόλος του εκπαιδευτικού κρίνεται απαραίτητος στη σχολική ζωή ενός παιδιού.