Δίκαιο του blockchain

Abstract

Ο ενθουσιασμός ο οποίος έχει δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια γύρω από το blockchain είναι πολύ μεγάλος. Η τεχνολογία αυτή γεννήθηκε όπως όλοι γνωρίζουμε στο διαδίκτυο. Έτσι σε λιγότερο από μια δεκαετία, η αρχική «λευκή βίβλος» του Bitcoin μετατράπηκε σε ένα πλούσιο, λειτουργικό, οικοσύστημα τεχνολογίας από τη βάση προς τα πάνω, από μια ταχέως αναπτυσσόμενη ομάδα τεχνολόγων, επενδυτών και επιχειρηματιών. Οι καινοτομίες που έρχονται διαρκώς στην επιφάνεια και συγκεκριμένα, η τεχνολογία αλυσίδας συστοιχιών (Blockchain) ενδέχεται να προκαλέσουν μεγάλες αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του παραδοσιακού χρηματοοικονομικού συστήματος και γενικότερα του τρόπου παροχής των υπηρεσιών. Ο κόσμος των “Fintech” (Financial Technologies) λοιπόν, εξελίσσεται διαρκώς καθοδηγούμενος από τις εκάστοτε τεχνολογικές αλλαγές, οι οποίες υπόσχονται να επιφέρουν μείωση του κόστους και του χρόνου ολοκλήρωσης των χρηματοοικονομικών συναλλαγών, την αλλαγή στις προσδοκίες των καταναλωτών που επιθυμούν τη ψηφιοποίηση του τρόπου παροχής των υπηρεσιών τους, τη διαθεσιμότητα κεφαλαίων προς επένδυση στις νέες τεχνολογίες που έχουν ως αντικείμενο τον χρηματοοικονομικό τομέα και τέλος, την αυξανόμενη υποστήριξη από τα κράτη και τις ρυθμιστικές αρχές προς την εφαρμογή των αλλαγών αυτών. Η τεχνολογία blockchain προσπαθεί να οικοδομήσει μια αποκεντρωμένη, διαμεσολαβημένη και κατανεμημένη τεχνολογία, η οποία επιτρέπει αποκεντρωμένους, διαμεσολαβημένους και κατανεμημένους τρόπους κοινωνικού συντονισμού με έναν κατά κύριο λόγο αποκεντρωμένο, διαμεσολαβημένο και κατανεμημένο τρόπο. Αυτή η συνάφεια μεταξύ του σχεδιασμού της τεχνολογίας, του τρόπου ανάπτυξής της και των δηλωμένων στόχων της είναι το ισχυρότερο επιχείρημα υπέρ της σοβαρής αντιμετώπισης της τεχνολογίας blockchain. Εξηγεί γιατί, παρά όλες τις πιθανές παγίδες, το έργο της αξιολόγησης του κοινωνικού, οικονομικού και πολιτικού αντίκτυπου της τεχνολογίας πρέπει να αναληφθεί από τους ερευνητές. Αντικείμενο της εργασίας αυτής είναι η μελέτη της τεχνολογίας blockchain με έμφαση στη νομοθεσία αυτής και στους νομικούς περιορισμούς που υπάρχουν προκειμένου η τεχνολογία αυτή να είναι τόσο επικερδής για τους επενδυτές αλλά και σύννομη. Η εργασία αποτελείται από πέντε κεφάλαια κάθε ένα εκ των οποίων αντιμετωπίζει και από μια διαφορετική οπτική το υπό εξέταση θέμα. Ειδικότερα, στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται μια εισαγωγή στην έννοια των κρυπτονομισμάτων και στη τεχνολογία blockchain. Στη συνέχεια στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζεται το πώς γίνεται η παραγωγή κρυπτονομίσματος και η κοστολόγηση αυτού. Επίσης στο τρίτο κεφάλαιο της εργασίας παρουσιάζονται διάφορα νομικά ζητήματα σχετικά με την τεχνολογία blockchain και τις ιδιαιτερότητες που αυτή παρουσιάζει. Στο τέταρτο κεφάλαιο αναλύονται οι έννοιες της ψηφιακής χρηματοδότησης, της ψηφιακής ένταξης και ακόμη οι έξυπνες συμβάσεις (smart contracts). Η επίδραση των νέων ψηφιακών τεχνολογιών στον χρηματοπιστωτικό τομέα είναι ιδιαίτερα ισχυρή και με τη βοήθεια τους μετασχηματίζεται όλο το οικονομικό σύστημα έτσι ώστε να αυξηθεί η πρόσβαση σε χρηματοοικονομικά προϊόντα και υπηρεσίες και να δοθεί ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη των χωρών. Τέλος, στο πέμπτο κεφάλαιο αναλύεται το δίκαιο του blockchain, το δίκαιο του «ξεπλύματος χρημάτων» καθώς και η διαδικασίες μέσω των οποίων κάποιοι χρήστες του διαδικτύου επιχειρούν να νομιμοποιήσουν χρήμα από παράνομες δραστηριότητες μέσω της τεχνολογίας αυτής.