Σχολικοί συνεταιρισμοί. Εκπαιδευτικές και κοινωνικοοικονομικές προεκτάσεις

Abstract

Ο θεσµός του συνεταιρισµού στην εκπαίδευση, ως µέσο αγωγής που ωθεί τους νέους στην εργασία και καλλιεργεί το πνεύµα της συνεργασίας και της αλληλεγγύης, δεν είναι καινούριος. Οι πρωτοποριακές για την εποχή τους ιδέες των µεγάλων παιδαγωγών Κοµένιου και Πεσταλότσι βρίσκουν ανταπόκριση στο συνεταιριστικό πνεύµα του Όουεν και του Κίνγκ. Ο Ντιούι ερµηνεύει τον σχολικό συνεταιρισµό ως µια αναγκαιότητα του εκπαιδευτικού συστήµατος όπου το παιδί µαθαίνει µέσα από τη συλλογική δράση για να δηµιουργήσει, µετέπειτα, µια ευρύτερη κοινωνία αρµονική και πραγµατικά πολιτισµένη. Οι χώρες της ∆ύσης υιοθετούν και ενσωµατώνουν µε επιτυχία τον θεσµό στο εκπαιδευτικό τους σύστηµα από τις αρχές του 20ου αιώνα. Ο σχολικός συνεταιρισµός είναι για αυτές το καταλληλότερο µέσο για την οµαλή µετάβαση από το σχολικό περιβάλλον στο κοινωνικό κλίµα των ενηλίκων. Πρώτες µορφές της δράσης εκδηλώνονται στη χώρα µας µετά τη δεκαετία του 1920, µιας περιόδου αρκετά δύσκολης µε πολιτικές, κοινωνικές και οικονοµικές ανακατατάξεις. Τη θέρµη των πρωτοπόρων Ελλήνων διδασκάλων που µέσα από αντιξοότητες καταφέρνουν να δηµιουργήσουν τους πρώτους στοιχειώδεις συνεταιρισµούς, ακολουθούν οι συνάδελφοι τους της µεταπολεµικής περιόδου. Η στροφή του εκπαιδευτικού συστήµατος στις ανθρωπιστικές σπουδές µε έµφαση στον εκσυγχρονισµό και την οικονοµική ανάπτυξη ευνοούν τη λειτουργία των συνεταιρισµών και πράγµατι αυτοί πολλαπλασιάζονται µέσα σε µια δεκαετία, επεκτείνοντας τις δράσεις τους σε πολλούς τοµείς. Από τη µεταπολίτευση και µετά επιχειρείται µια θεσµοθέτηση µε τη δηµιουργία ενός νοµικού πλαισίου λειτουργίας. Παρόλα αυτά, το Υπουργείο Παιδείας και οι εκάστοτε ηγεσίες του, δεν ασχολούνται συστηµατικά µε τον θεσµό και οι όποιες αξιόλογες προσπάθειες Υπηρεσιών και Οργανισµών δε χαρακτηρίζονται από συνέχεια και δε βρίσκουν ανταπόκριση. Σήµερα στην πρωτοβάθµια εκπαίδευση λειτουργούν δεκάδες σχολικοί συνεταιρισµοί που προάγουν τα συνεργατικά ιδεώδη και προσφέρουν ποικίλα οφέλη στους µαθητές. Η οργάνωση και υποστήριξη του θεσµού επιβαρύνει εξολοκλήρου τους εκπαιδευτικούς που βρίσκουν συµπαραστάτες στο έργο τους γονείς και την τοπική κοινωνία. Απαίτηση όλων η οργανωτική στήριξη από την Πολιτεία µε τη θεσµική κατοχύρωση µέσα από την απλοποίηση του σηµερινού νοµικού πλαισίου λειτουργίας, το οποίο πρέπει να γίνει απλούστερο µε µικρότερη γραφειοκρατική ενασχόληση ABSTRACT The institution of cooperative education, as a means of education that drives young people to work and cultivates the spirit of cooperation and solidarity, is not new. The pioneering ideas of the great pedagogues of Kameni and Petalotsi for their time find a response to the Owen and King cooperative spirit. Dui interprets school cooperative as a necessity of the educational system where the child learns through collective action to later create a wider, harmonious and truly civilized society. Western countries have been adopting and successfully integrating the institution into their education system since the beginning of the 20th century. The school cooperative is the most appropriate means for a smooth transition from the school environment to the social climate of adults. Former forms of action have been manifested in our country since the 1920s, a period quite difficult with political, social and economic upheavals. The warmth of the pioneering Greek teachers, who through adversity manage to create the first elementary cooperatives, followed by their colleagues in the post-war period. Turning the education system into humanist studies with an emphasis on modernization and economic development favors the functioning of cooperatives and indeed they multiply within a decade, expanding their actions in many areas. Since the post-conflict regime, an institutionalization has been attempted by creating a legal framework for operation. Nevertheless, the Ministry of Education and its leaders do not systematically deal with the institution and any significant efforts of the agencies and organizations are not characterized by continuity and they do not find a response. Nowadays, there are dozens of school cooperatives that promote cooperative ideals and offer a variety of benefits to students. The organization and support of the institution totally affects teachers who find supporters in their work parents and the local community. Requiring all organizational support from the State through institutional consolidation through the simplification of the current legal framework, which should be simplified with less bureaucratic commitment.